Saturday, October 13, 2007
СОЁЛЫН ДОВТОЛГОО БА ИНТЕРНЭТ
Энд тэндэхийн блог сайтаар зочилж элдэвийн л юм сонирхож өдрийг өнгөрөөж байна даа.Нет гэдэг юм чинь маш их бололцоог бидний өмнө нээсэн байна шүү.Яагаад энэ боломжийг өмнө нь ашигладаггүй байсан юм болоо гээд л их харамсаж байна.Одоо гэртээ сууж байгаад л амьраад байх дүүрэн боломжийг интернэт л бий болгож байна.Би бага байхдаа Америкийн хэдэн арван давхар байшинд амьдардаг хүмүүс байрнаасаа бараг гардаггүй тэндээ л бүх үйлчилгээгээ аваад амьдраад байдаг гэсэн нэг яриаг хүнээс сонсоод их гайхаж байж билээ.Гэхдээ одоо бодож байхад тэр үед ямар интернэт гэж юм байсан биш бодвол баян хүмүүс нь тийм үйлчилгээ авдаг байсан байх л даа.Харин одоо бол хүссэнээ л хийж болно.Тэгэхдээ бүр хямдхан бас хурдан үйлчлүүлж болно гэж байгаа.Бид сониноос хурдан мэдээлэл авч,очсоноос хурдан банкаар үйлчлүүлж ,утсаар ярьснаас илүү хямдхан харилцаа холбоо ашиглаж,дэлгүүрээр үйлчлүүлснээс илүү хялбархан хурдан үйлчилгээ авах бол бидний хүслээс шалтгаалдаг болсон байна.Манай улсын цахим сүлжээ хэр хурдан, хямдхан байх,өргөн олныг хамарсан байхаас бидний сайхан амьдрах хурдан хөгжих шалтгаалах болоод байна.Миний бодлоор бол 50 -60 оны үед улс даяар компанит ажил болгон явуулж бүх хүнийг хамруулж байсан соёлын довтолгоо гэсэн нэртэй бүх нийтийг ариун цэвэр соёлч байлгах энэ арга хэмжээг хамгийн зөв алхам байсан гэж боддог.Баабар "Нүүдэл суудал" номондоо Цэдэн бал даргын тухай бичихдээ ...Цэдэнбал өөрийнхөө үед хийсэн ажлуудаас нэгдэлжих хөдөлгөөнийг хамгийн их үнэлж үр дүнгээрээ ардын хувьсгалаас илүү ач холбогдол өгч байсныг дурдаад харин түүний авч хэрэгжүүлсэн ажилуудаас хамгийн гол түүхэнд үлдэх ард түмэнд ашиг тусаа өгсөн ажил нь түүний үед хэрэгжүүлсэн СОЁЛЫН ДОВТОЛГОО байсныг онцлон бичсэн байсантай миний хувьд дүүрэн санал нэгтэй байна.Мэдээж соёлын довтолгоо хэмээх энэ ажлын гүйцэтгэсэн үүрэг ач холбогдол Монгол улсын хөгжил дэвшилд ямар их үсрэлт болсоныг надаар хэлүүлтгүй хүмүүс ойлгож байгаа болохоор миний давтан нурших нь илүүц биз Харин өнөөгийн бидний үед ИНТЕРНЭТИЙН ДОВТОЛГООГ ардчилсан нийгмийн арга ч бай социалист нийгмийн аргаар ч бай авч хэрэгжүүлэх нь хамгийн чухал нь болчихоод байгааг төр засгийн түшээ байгууллагууд ойлгож байгаа гэж найдаж байна.Хэрвээ бид интернэтийг өдөр тутмын хэрэглээ болгож чадвал одоо яриад байгаа олон асуудлаа нэг мөр шийдэж чадна шүүдээ.
Friday, October 12, 2007
Өөртөө итгэлтэй байх.....
Өнгөрсөнд алдсан алдаа оноо бүхэн одоогийн минь амжилт бүтээл байдаг гэдэгт би итгэдэг.
Anthony Robbins
Хэрвээ та ямар ч эрсдэл хүлээхгүй бол хожим үүнээс илүү их эрсдэл хүлээх болно.
Erica Jong
Бие сэтгэлийг эрүүл байлгах нууц бол өнгөрснийг бодолгүй, ирээдүйд санаа зовохгүй, зөвхөн одоогоороо ухаалгаар амьдрах явдал юм.
Buddha
Өөрийнхөө хүсэл мөрөөдөлд итгэлтэй яв. Өөрийнхөө бодож төсөөлснөөрөө амьдар.
Henry David Thoreau
Бүх зүйл бидний бодсон бодлын үр дагавар байдаг.
Buddha
Бидний хүч чадал бид хүчгүй гэдгээ мэдсэнээс үүсдэг юм.
Ralph Waldo Emerson
Айдсаас айлгүйгээр өөрийн хүч чадал, зориг, хүслээ байнга сэлбэж бай. Өөрийн чадахгүй гэсэн зүйлээ заавал хийж бай.
Eleanor RooseveltИрээдүй гэдгийг сайхан мөрөөдөлд итгэх гэж ойлгох хэрэгтэй.
Eleanor Roosevelt
Одоо цаг мөчид болж байгаа зүйл бүхэн таны өнгөрсөнд сонгосон сонголт тань байдаг.
Deepark Chopra
Амжилт гаргаж буй хүмүүс л мөнгө олдог. Харин мөнгө олдог хүмүүс амжилт гаргадаггүй. Зөвхөн амжилт мөнгийг дагуулдаг.
Wayne Dyer
Алдаа бол амжилтын эхлэл юм.
Henry Ford
Цөхрөлтгүй оролдлогын үр дүнд ялалт ирдэг.
Napoleon Bonaparte
Манлайлагчийг зөв сонгох нь
“Удирдагч хэн байх ёстой вэ?” гэдэг нь “Дөрвөл хамтлагийн гоцлооч хэн байх вэ?” гэдэгтэй адил асуулт юм. Мэдээж хэрэг гоцлон дуулж чадах хүн нь л шүү дээ.
Генри Форд
Бямба гаригийн өглөө би Охаяа мужийн Цинциннатад залуучуудад хичээл заадаг байсан юм. Байнга л насанд хүрэгчдэд хичээл ордог байсан болохоор үнэнийг хэлэхэд энэ бол хялбар ажил байлаа. Хичээлээ заахдаа би чөлөөтэй байдаг байсан. Хичээл бүрийн дараа би тэр багт байгаа хүмүүсээс эерэг цэнэг авдаг байлаа.
Яг 24 цагийн дараа ням гаригийн өглөө нь би дахин нэг хичээл заах болсон юм. Харин тэр үед сонсогчид маань насанд хүрсэн хүмүүс биш дөрвөн настай хүүхдүүд байлаа. Өмнө нь би хичээл заахдаа чөлөөтэй тайван байдаг байсан ч энэ удаа бага зэрэг сандарч байсан юм. Ангид орж ирээд оролцогчдын анхаарлыг төвлөрүүлэхээр хичээж байхад дөрвөн настай жаахан охин турьхан гараараа хүзүүнээс минь зүүгдээд салахгүй байсан тул тэр чигээрээ л хичээл заах болсон юм. Энэ бол миний хувьд өмнө нь хэзээ ч үзээгүй зүйл байлаа.
Миний очдог байсан сүмийнхэн энэ ангид хичээл заах багш хайж аргаа барахдаа намайг ням гаригийн өглөө хичээл заагаач хэмээн гуйсан юм. Цэцэрлэгийн олон багш урьд жил нь тэтгэвэртээ гарсан болохоор багшлах газар олон байсан ч багш ховор байлаа. Хичээл зааж байхдаа би шинээр олон зүйлтэй учирсан ч түүндээ сэтгэл ханамжтай байсан юм. Тэр бол миний хийх ёстой ажил биш байсан ч би тэнд хичээл заасан юм. Багшлах нь миний хийдэг л ажил хэдий ч ийм хүмүүст хичээл заах нь өөр чадварыг шаардаж байлаа.
Бизнесийн олон байгууллага болон нийгэмлэг холбоод, Засгийн газрын байгууллагууд хүртэл хүний асуудлаа орхигдуулах явдал байдаг. Байгууллагын тодорхой нэг хэсэгт нэн даруй шийдэх хэрэгцээ гарахад яг түүнд зориулсан авьяас чадвар, боловсрол мэдлэг бүхий мэргэжилтэнгүй байх нь бий. Тиймээс ч манай сүм шиг хувь хүмүүсийг сайн дураараа тэр ажилд тохирохгүй байсан ч түр хугацаагаар ажиллахыг гуйдаг.
Байгууллагууд ихэнхдээ манлайлагчаа сонгох хэрэгцээтэй хямралын байдалд байдаггүй л дээ. Гэхдээ яг тэр үедээ тэд шийдвэрлэх алдаагаа хийдэг. Тэд төрөлхийн удирдах авьяастай эсвэл насаар ахиу, илүү туршлагатай, хүн удирдахаас өөр авьяас чадвартай хүмүүсийг анзаардаггүй. Учир нь тэд химийн инженер, багш, худалдагч зэрэг мэргэжилийн хүмүүс л сайн захирал, сайн хичээлийн эрхлэгч, сайн худалдааны менежер болно гэж бодоцгоодог. Тийнхүү хандаж байгаагаараа тэд бодит байдлыг үл ойшоодог. Тэр нь насанд хүрсэн хүн хүүхэд хоёрт хичээл заах шиг ажил гүйцэтгүүлэх, түүнийг удирдах хоёрын ялгааг мэдээгүй хэрэг л дээ.
АНУ-ын хамгийн том компани болох “Женерал элекрик” компанийн Гүйцэтгэх захирал хийж байгаад тэтгэвэртээ гарсан Жак Вэлч бол байгууллага зөв хүнээ манлайлагчаараа сонгосны тод жишээ юм. Гэвч Жак Вэлчийг “Женерал элекрик” компанийн Гүйцэтгэх захирлаар томилох асуудал дүрэм журмын дагуу хийгдээгүй юм. Тэрээр ажлын гараагаа химийн инженерээс эхэлсэн юм. Тэр компанидаа “Буруу замаар явж байгаа ойворгон халуун толгой” гэдэг хочтой байжээ. Энэ хоч хуучинсаг үзэлтэй “Женерал элекрик” шиг уламжлалтай компанийн удирдагч болж болох хүний хувьд сайн зүйл бишээ. Гэвч Вэлч нөгөө талаараа өөрийн хамт ажиллаж байгаа багаа шинэ өндөрлөгт хүргэж чаддаг, хүнийг дагуулан хөтөлж чаддагаараа алдартай байлаа. Энэ нь “Женерал элекрик” компанийн өмнөх Гүйцэтгэх захиралуудаас ялгарах гол онцлог нь болж байсан төдийгүй энэ ч чанараараа компанид шинэ үеийг авчирна гэдэг итгэл төрүүлж байв.
1981 онд Вэлч “Женерал элекрик” компанийн Гүйцэтгэх захирал болсон юм. Энэ компанийг толгойлсон хорин жилийн хугацаанд нүсэр, хөшүүн, үзэл сурталд дарагдсан компанийг хамгийн эрчтэй, хөдөлгөөнтэй дэлхийн компани болгож чадсан юм. Түүний ажил авч байсан эхний жилд “Женерал элекрик” компани арван гурван тэрбум ам долларын үндсэн хөрөнгөтэй АНУ-ын долоо дахь компани байсан юм. Харин өнөөдөр “Женерал элекрик” дөрвөн зуу гаруй тэрбум ам долларын үндсэн хөрөнгөтэй АНУ-ын хамгийн том компани болсон юм. Гүйцэтгэх захирал гэсэн нэрээрээ тэр дэлхий дахинаа хүн бүрийн таньдаг манлайлагч болсон юм. Тэр бүү хэл Японд хүртэл үндэсний баатар мэт нэр хүндтэй болж чадсан юм. Вэлч Генри Форд шиг аугаа зохион бүтээгч, Билл Гейтс шиг аугаа хөрөнгө оруулагч байгаагүй ч бизнесийн бэлэг тэмдэг болж чадсан юм. Хэрэв “Женерал элекрик” компани дөрвөн зуун хоёр мянган ажилчдынхаа дотроос Вэлчийг олж сонгоогүй бол, нөгөө талаар Вэлч жирийн нэг химийн инженерээрээ ажилласан бол өнөөдрийн “Женерал элекрик” ямар өөр байх байсан бол гэдэг асуулт хүн бүрийн гайхлыг төрүүлэх бизээ.
Танай байгууллага ажилчид болон сайн дурынхандаа тэдний авьяасыг тодруулах зорилгоор зөв нөхцөлтэй холбож тусалдаг уу? Танай байгууллагын дүрэм журмууд ажилтнуудынхаа нас, туршлагыг л илүүд үзэж байгалиас заяасан удирдах авьяастныг удирдах албан тушаалд томилох боломжийг боймолсон байдаг уу? Танай байгууллагад удирдах ажилтан хэрэгтэй болоход хүнтэй ажиллах хүсэлгүй хүмүүсийг тэр албан тушаалд тавих явдал байдаг уу?
Генри Форд
Бямба гаригийн өглөө би Охаяа мужийн Цинциннатад залуучуудад хичээл заадаг байсан юм. Байнга л насанд хүрэгчдэд хичээл ордог байсан болохоор үнэнийг хэлэхэд энэ бол хялбар ажил байлаа. Хичээлээ заахдаа би чөлөөтэй байдаг байсан. Хичээл бүрийн дараа би тэр багт байгаа хүмүүсээс эерэг цэнэг авдаг байлаа.
Яг 24 цагийн дараа ням гаригийн өглөө нь би дахин нэг хичээл заах болсон юм. Харин тэр үед сонсогчид маань насанд хүрсэн хүмүүс биш дөрвөн настай хүүхдүүд байлаа. Өмнө нь би хичээл заахдаа чөлөөтэй тайван байдаг байсан ч энэ удаа бага зэрэг сандарч байсан юм. Ангид орж ирээд оролцогчдын анхаарлыг төвлөрүүлэхээр хичээж байхад дөрвөн настай жаахан охин турьхан гараараа хүзүүнээс минь зүүгдээд салахгүй байсан тул тэр чигээрээ л хичээл заах болсон юм. Энэ бол миний хувьд өмнө нь хэзээ ч үзээгүй зүйл байлаа.
Миний очдог байсан сүмийнхэн энэ ангид хичээл заах багш хайж аргаа барахдаа намайг ням гаригийн өглөө хичээл заагаач хэмээн гуйсан юм. Цэцэрлэгийн олон багш урьд жил нь тэтгэвэртээ гарсан болохоор багшлах газар олон байсан ч багш ховор байлаа. Хичээл зааж байхдаа би шинээр олон зүйлтэй учирсан ч түүндээ сэтгэл ханамжтай байсан юм. Тэр бол миний хийх ёстой ажил биш байсан ч би тэнд хичээл заасан юм. Багшлах нь миний хийдэг л ажил хэдий ч ийм хүмүүст хичээл заах нь өөр чадварыг шаардаж байлаа.
Бизнесийн олон байгууллага болон нийгэмлэг холбоод, Засгийн газрын байгууллагууд хүртэл хүний асуудлаа орхигдуулах явдал байдаг. Байгууллагын тодорхой нэг хэсэгт нэн даруй шийдэх хэрэгцээ гарахад яг түүнд зориулсан авьяас чадвар, боловсрол мэдлэг бүхий мэргэжилтэнгүй байх нь бий. Тиймээс ч манай сүм шиг хувь хүмүүсийг сайн дураараа тэр ажилд тохирохгүй байсан ч түр хугацаагаар ажиллахыг гуйдаг.
Байгууллагууд ихэнхдээ манлайлагчаа сонгох хэрэгцээтэй хямралын байдалд байдаггүй л дээ. Гэхдээ яг тэр үедээ тэд шийдвэрлэх алдаагаа хийдэг. Тэд төрөлхийн удирдах авьяастай эсвэл насаар ахиу, илүү туршлагатай, хүн удирдахаас өөр авьяас чадвартай хүмүүсийг анзаардаггүй. Учир нь тэд химийн инженер, багш, худалдагч зэрэг мэргэжилийн хүмүүс л сайн захирал, сайн хичээлийн эрхлэгч, сайн худалдааны менежер болно гэж бодоцгоодог. Тийнхүү хандаж байгаагаараа тэд бодит байдлыг үл ойшоодог. Тэр нь насанд хүрсэн хүн хүүхэд хоёрт хичээл заах шиг ажил гүйцэтгүүлэх, түүнийг удирдах хоёрын ялгааг мэдээгүй хэрэг л дээ.
АНУ-ын хамгийн том компани болох “Женерал элекрик” компанийн Гүйцэтгэх захирал хийж байгаад тэтгэвэртээ гарсан Жак Вэлч бол байгууллага зөв хүнээ манлайлагчаараа сонгосны тод жишээ юм. Гэвч Жак Вэлчийг “Женерал элекрик” компанийн Гүйцэтгэх захирлаар томилох асуудал дүрэм журмын дагуу хийгдээгүй юм. Тэрээр ажлын гараагаа химийн инженерээс эхэлсэн юм. Тэр компанидаа “Буруу замаар явж байгаа ойворгон халуун толгой” гэдэг хочтой байжээ. Энэ хоч хуучинсаг үзэлтэй “Женерал элекрик” шиг уламжлалтай компанийн удирдагч болж болох хүний хувьд сайн зүйл бишээ. Гэвч Вэлч нөгөө талаараа өөрийн хамт ажиллаж байгаа багаа шинэ өндөрлөгт хүргэж чаддаг, хүнийг дагуулан хөтөлж чаддагаараа алдартай байлаа. Энэ нь “Женерал элекрик” компанийн өмнөх Гүйцэтгэх захиралуудаас ялгарах гол онцлог нь болж байсан төдийгүй энэ ч чанараараа компанид шинэ үеийг авчирна гэдэг итгэл төрүүлж байв.
1981 онд Вэлч “Женерал элекрик” компанийн Гүйцэтгэх захирал болсон юм. Энэ компанийг толгойлсон хорин жилийн хугацаанд нүсэр, хөшүүн, үзэл сурталд дарагдсан компанийг хамгийн эрчтэй, хөдөлгөөнтэй дэлхийн компани болгож чадсан юм. Түүний ажил авч байсан эхний жилд “Женерал элекрик” компани арван гурван тэрбум ам долларын үндсэн хөрөнгөтэй АНУ-ын долоо дахь компани байсан юм. Харин өнөөдөр “Женерал элекрик” дөрвөн зуу гаруй тэрбум ам долларын үндсэн хөрөнгөтэй АНУ-ын хамгийн том компани болсон юм. Гүйцэтгэх захирал гэсэн нэрээрээ тэр дэлхий дахинаа хүн бүрийн таньдаг манлайлагч болсон юм. Тэр бүү хэл Японд хүртэл үндэсний баатар мэт нэр хүндтэй болж чадсан юм. Вэлч Генри Форд шиг аугаа зохион бүтээгч, Билл Гейтс шиг аугаа хөрөнгө оруулагч байгаагүй ч бизнесийн бэлэг тэмдэг болж чадсан юм. Хэрэв “Женерал элекрик” компани дөрвөн зуун хоёр мянган ажилчдынхаа дотроос Вэлчийг олж сонгоогүй бол, нөгөө талаар Вэлч жирийн нэг химийн инженерээрээ ажилласан бол өнөөдрийн “Женерал элекрик” ямар өөр байх байсан бол гэдэг асуулт хүн бүрийн гайхлыг төрүүлэх бизээ.
Танай байгууллага ажилчид болон сайн дурынхандаа тэдний авьяасыг тодруулах зорилгоор зөв нөхцөлтэй холбож тусалдаг уу? Танай байгууллагын дүрэм журмууд ажилтнуудынхаа нас, туршлагыг л илүүд үзэж байгалиас заяасан удирдах авьяастныг удирдах албан тушаалд томилох боломжийг боймолсон байдаг уу? Танай байгууллагад удирдах ажилтан хэрэгтэй болоход хүнтэй ажиллах хүсэлгүй хүмүүсийг тэр албан тушаалд тавих явдал байдаг уу?
Энэ долоо хоногт танай байгууллага удирдах албан тушаалтнуудаа хэрхэн сонгодог, хэрхэн томилдог талаар бод. Удирдах ажилтнаа сонгох үйл явцдаа жинхэнэ удирдах авьяастай хүмүүсийг олж бурхнаас өгсөн тэр бэлгийг ашиглах боломжийг хангаж өгдөг эсэхийг өөрөөсөө асуу. Удирдлагын дөрвөлөө сонгохдоо орчноо мэдэр. Лучиана Поваротти хажууд чинь байхад баргил хоолойгоор дуулдаг хүнийг гоцлон дуулаач хэмээн бүү гуй.
Saturday, October 6, 2007
Subscribe to:
Posts (Atom)
